Palangga, Ro Mga Haru Mo Gid Eang

Palangga, Ro Mga Haru Mo Gid Eang
Melchor F. Cichon
October 25, 2016

Pagduoe mo
Sa marriage contract,
Naghinugyaw ro inyong mga amigo.
Perfect couple gid kuno kamo:
Ingko si Angel Locsin ka, ag imaw si Aga Muhlack.
Cum laude ka, puno ra pitaka,
Ag ring tagipusuon
Hay habilin sa bubungan it kaeangitan
Hasta umuli imaw it alas tres it kaagahon,
Nagahuyang-huyang sa daean--
Naigo it vodka ag Tanduay.
May mapuea-puea pang lipstick
Sa anang mga bibig.
Pinunasan mo imaw it maeabaab nga tubi.
Pinainum mo imaw it barakong kape
Nga owa’t asukal
Ag natueogan
Sa maeamig ninyo nga kama.
Samtang,
Naglibot ring paino-ino:
Sin-o baea ro kapihak
Ka anang tagipusuon?
Binuksan mo ra pitaka.
Sang gatos pesos eon lang ro habilin
Sa sweldo na.
Ag sangka sueat ring hakita
Nga may nakasueat sa puea nga tinta:
“Mahae, ring mga haru gid eang
Ro nagapatiyog kang kalibutan.

Nagahigugma,
Annie Mae.”

Maeara

Maeara
Ni Melchor F. Cichon.
October 25, 2019

Domingo it agahon. Nag-agto si Ambeth sa Maeara, daea-daea na ra tigawnan ag eago. Ro Maeara hay sangka linaw nga makita sa Sta. Cruz, Lezo.

Samtang gaeatay si Ambeth sa pilapil it Maeara, may habatian imaw nga boses: "Tabang, maeumos ako!"
Nagtueok si Ambeth sa lugar kon siin naghalin ro boses. Hakita nana si Itsong nga nagakapay-kapay sa pinakamadaeom nga parte it linaw.
Sangkaklasi si Ambeth ag si Itsong sa Lezo Elementary School.
Eumompat si Ambeth ag eumangoy paagto kay Itsong.
"Buyot sa alima ko, " hambae ni Ambeth.
Nagbuyot si Itsong sa alima ni Ambeth. Madasig nga nag-eangoy si Ambeth paagto sa binit it Maeara.
"Abo gid nga saeamat, Ambeth," hambae ni Itsong.
"Nagpasaeamat man ngani ako ay nakaagto ako riya sa Maeara agod mamunit. Owa eon abi kami't suea. Basi kon makadakop ako it puyo, may pinayukan ako nga suea sa ilabas."
"Sige, daywa eon lang kita nga mamunit."
"Ayos!"

Ugsad

ugsad--
dinuguan ag adobong atay
sa lamesa
***Melchor F. Cichon
October 26,2019

A Youth's Voice

A Youth's Voice
Melchor F. Cichon
1986

My four tears fall
While sawing the chain on my conscience.
Then an unknown bullet pierces my brain.
Now the master that instigated
The finger to pull the trigger
Must be smiling.
But he will bridge
The hills and the heavens.
I do not mind having a thousand falls
As long as my brothers can plow their lots
From early morning
Till the dew starts
To form its desired shape.

Si Mangtas ag si Masuesog

Si Mangtas ag si Masuesog

Melchor F. Cichon

Gahangus-hangos  si Masuesog, nga sangka eanggam,  sa pag-abot nana sa andang kuta, ag eagi-eagi hay nagbantala imaw nga una si Mangtas nga kuring sa baeay nanday Tay Itsong kon siin sanda permi gapanakaw it karne ag isda. Kon owa eagi-agi kuno imaw ka alagwa, sigurado gid nga nautod ra ueo.

Busa nagtawag dayon it emergency miting ro mga eanggam agod makausoy sanda it paagi kon paalin sanda makapaeayo kay Mangtas.

May nagsuhisyon nga kon mahigtan eang kunta it kiling-kiling sa liog ni Mangtas hay masayran eagi-agi nanda kon una si Mangtas ag makapaeagiw eagi sanda. Pero kon sin-o ro mahigot sa liog ni Mangtas hay ruyon ro andang mabahoe nga problema.

May naghambae kon paalin nanda mahigot ro kiling-kiling sa liog ni Mangtas. Hambae nana nga manakaw sanda it karne-baboy ag ihag-om nanda ra sa Tanduay agod kon makaon eon ra ni Mangtas  hay mahilong imaw.

May isaea pa gid nga eanggam ro naghambae nga may hakita imaw nga kiling-kiling sa baeay ni Baby Saring.  Pwede kuno nana ra mabueo.

Gintunga ni Masuesog ro anang kaibahan.  Ro sangka grupo hay manakaw it karne-baboy sa kaeapit baeay ni Tay Itsong. Ag ro sambilog pa nga grupo hay manakaw it kiling-kiling sa baeay nanday Baby Saring.

Tag kumpleto eon ro anda nga gamit, gin-eunob it sangka adlaw ro karne-baboy sa Tanduay ag pagkagabii hay gindaea nanda sa baeay ni Tay Itsong ro hinag-uman nanda nga karne-baboy  sa idaeum it bag-ong ginplorwakan nga lamesang kaean-an.  Ginbilin nanda ro kiling-kiling sa may pwertahan it kusina ag sumaka dayon sanda tanan sa kisame ku baeay ni Tay Itsong.

Ginlingling  ku mga eanggam kon ginapaeapitan eon ni Mangtas ro andang paon.   Owa magbuhay hay  ginpaeapitan gid man ni Mangtas ro andang paon. Ana ra nga ginsimut-simutan.  Mangan-angan hay hataeupangdan nanda nga daw gahapay-hapay si  Mangtas ag natumba.

Dali-dali nga nanaog si Masuesog ag ginbuoe ro kiling-kiling.  Dahan-dahan imaw nga nagpaeapit kay Mangtas, ugaling tag mga sang dangaw eon lang imaw kay Mangtas hay hadanlog imaw ag nagtunog ro kiling-kiling.

Nagbungkaeas si Mangtas ag hakita nana si Masuesog. Gulpi nana ra nga gindakmae sa liog. Ag naghambae:  “Hahugman ko man eagi nga iya kamo ag hakita ko nga nagbutang kamo it paon riya. Pag-eaum ninyo siguro nga kan-on ku rayang karne-baboy, ano?  Sa mga Muslim, nga katuead ko,  owa kami gakaon it karne-baboy, apang manami usangon ring ueo.”