Kon Paalin Nag-umpisa Sa Paghambae Ro Mga Taga-Panay
Ni Melchor F. Cichon
June 20, 2011
Pagbuka ku botong kon siin si Makusog ag si Ambong naghalin, mahipos ro kalibutan. Owa’t eabot sa mga huni it kapispisan, ag mga tunog ku mga ayam, kuring, kanding, anwang, baka, kabayo ag iba pa nga mga kasapatan, owa gid sanda’t mabatian nga tunog sa andang palibot. Kon may gusto nga hambaeon si Makusog kay Ambong, ginakuhit nana imaw, o masinyas. Kon gusto nana nga magpaeapit si Ambong kana hay ginapaypayan eang nana. Ro mabahoe nga problema ni Makusogs ag ni Ambong hay kon matunod eon ro adlaw. Mayad eang kon ugsad ay mahayag ro anda nga palibot.
Sangka agahon nga magaeum ro kaeagitan, nag-agto si Makusog sa Maeara, sangka sapa-sapa sa Lezo, Aklan. Naglingkod imaw sa sangka tuod nga maeapit sa tubi.
Ginpamatyagan nana ro matin-aw ag malinong nga tubi it sapa. Ag gulpi nga may nagpuka. Owa magbuhay hay may nagpuka pa gid. Ginsunod nana ro tunog it pagpuka—tsok! Gintandaan nana ra. Sa anang piniino hay isugid nana ro ana ngara nga habatian sa anang asawa nga si Ambong.
Pagtindog na hay may naghuni nga paka—kla, kla, kla. Mangan-angan hay may nabatian pa gid imaw nga huni it paka—kla, kala, kla.
Ginsunod nana ro tunog ngara sa anang paino-ino. Sa isip na, siguro naga-istoryahanay ro daywang paka. Siguro mana hay baye ag eake rato sanda. Mayad pa mana ro paka naga-estoryahanay, buko’t paris kamon ni Ambong nga gakalablitan o nagasinyas eang.
Pag-abot ni Makusog sa andang eangbon, nagsinggit si Makusog kay Ambong: Kla! Kla! Kla!
Nagsabat si Ambong: Kla! Kla! Kla!
Rato ro umpisa ku paghambae it mga tawo sa Panay.
***