Eva, si Adan! at iba pang mga Tula

Eva, Si Adan!
Ni Melchor F. Cichon

Dahil hinugot ka lang daw sa tadyang ni Adan
Upang mayroon siyang paglalaruan,
Makwentu-kwentuhan at maparaus-rausan
Sa oras ng kanyang kailangan
Ay marami ng pangalan
Ang kanilang nasulat sa iyong daan:
Salome, Magdalena, Maria Clara, Bagyo Esyang.

Dahil mahina raw ang dibdib mo,
Kahit ‘yong bagyong nakakabuwal ng kawayan
At makalunod ng MV Matibay
Ay pinapangalan pa rin sa ‘yo.

Pero hindi naalaala ng mga lalaki
Na kahit si Mark Anthony
Ay napaikot-ikot ni Cleopatra
Kahit sa labas ng kama.

Hindi nila naalaala na si Gabriela pala
Ang nagpahaba ng daan ni Diego Silang.
At sa Edsa kung hindi ang kabaro mo
Nagtali ng rosas sa dulo ng Armalite ni Ferdie
Ay baka hindi si Cory nakasindi ng kandila
Sa ermita ng Malakanyang.

Mahusay sila magpalamat ng ulo kung papaano
Ka nila mapapasunod sa kanilang buntot.
Hindi sila nag-iisip kung papaano mo magagamit
Ang lahat ng utak, katawan at galaw mo
Upang tayong lahat ay makakatakas sa lawa ng utang.

Wala ka raw talagang alam
Sa pamamahala ng pamahalaan o simbahan.
Mahusay ka lang daw umiyak-iyak, kumirikiri
Kung magbuhol-buhol ang sinulid sa ‘yong habilan.

Kung marami ang nalalaman mo at kung magsalita ka
Laban sa alituntunang sila rin ang may gawa,
Isa kang amasona at dapat lang isilda.
At kung hindi’y miyembro ka ng grupo ni Brainda.

Eva, talagang pantay kayo ni Adan
Sa lahat na lugar, sa lahat na bagay,
Kung bakit mo siya pinagustuhan?
O gusto mo lang talagang pinapaala-ala
Na kung bakit napaupo niya ang leon
Ay ikaw ang kanyang kasama.

Mga Babae Ng Antique

Ni Melchor F. Cichon

Huwag ng umiyak,

Mga babae ng Antique.

Ang mga luha ninyo’y

Hindi makakapagpabangon

Ng ginoong bumagsak
Sa plasa o sa tarmak.

Huwag ng magpatulo ng luha,

Mga babae ng Antique.

Ang bumagsak na baganihan

Sa plasa katulad ng lalaki

Sa tarmak

Ay hindi Kristo.

Huwag ng umiyak,

Mga babae ng Antique.

Bangon at magmartsa laban

Sa nauupos na liwanag.

Magmartsa laban sa madilim na gabi

Hangga’t umabot

Ang pangkalahatang bukang-liwayway.

Emmanuel Lacaba

Ni Melchor F. Cichon

Pinagtawidtawid mo ang kagubatan

Kung saan ang kobra at baboy-ramo ay lipana

Upang isabog ang liwanag na naihip mo sa Ateneo

At kabigin ang nagngangatngat  na kalungkutan ng ‘yong kapwa.

Nilisan mo ang puting-tabing ng lungsod

At hinanap ang mga bangin

Kung saan ang bala ay nagpapatalim ng pag-iisip mo.

Kaya lang pinutol ng panahon ang mga hakbang mo

At baka lumapad ang mapupuntahan mo.

Ngunit ang kalayaan at katarungang minimithi mo

Ay dininan ang marka.

May kabuluhan ang paglisan mo.

Wala Nang Hamog ang Madaling Araw

Ni Melchor F. Cichon

Hindi na malinaw

Ang umaga.

Maalinsangan ang panahon

Kahit hindi pa sumisikat ang araw.

Ang hamog na dating

Bumibitin-bitin

Sa dulo ng dahon ng saging

Ay wala na.

Sayang

Hindi ko na siya

Mapupunas sa aking mukha

Upang mapreskuhan

Ang pagod kong isipan

Sa hindi mapigil-pigilang barilan

Sa ating bayan.

Kinukuga ako

Ng malagkit na hangin

Na pumupulupot sa aking leeg.

Ito ba

Ang tubo

Ng pagpapabilis ng makina?

Ito ba ang ipamana natin

Sa ating mga apo?

Ay, Salamat

Ni Melchor F. Cichon

Ay, salamat

At may binyag na naman

Sa aming barangay—

Makakatikim na naman uli ako

Ng sutanghon at litson

Kahit tira-tirahan na lang.

Lagi na lang kasing galunggong at bagoong

Ang ulan namin ni Nanay.

Ay, salamat

At may libing na naman

Sa aming barangay—

Makakatikim na naman uli ako

Ng libreng siopao

May Coke o Pepsi pang pangtulak.

Lagi na lang kasing linagang kamote

Ang minimiryenda namin ni Nanay.

Dahil kinumbida si Tatay

Ni Hepe M sa Kampo K

Dahil nagpakain daw siya ng limang taong

May bitbit na sako

At isang taon na siyang

Hindi pa nakakauwi.

At hanggang ngayon ang niyog na kinukunan niya ng tuba

Ay hindi pa napupuntahan.

Emergency Room

Ni Melchor F. Cichon

Nang dumating si Rubin sa ospital

Na may Indian pana

Na nakatusok

Sa kanyang dibdib

Ay maingat siyang tinanong

Ng umaangal na admitting clerk.

Pangalan?

Gulang?

Tirahan?

May asawa?

May trabaho ba siya?

May down payment ka bang dala?

Lahat na tanong

Ay nasagot pa rin ni Rubin

Maliban sa huli

Dahil humihingal na siya

At ang balintataw niya’y

Sumisisid na.

Samantala ang doktor

Sa tabi ng pinto

Ay bumubulong

Sa humihigab na nars.

Basura At Lapad

Ni Melchor F. Cichon

Sige, bilisan mo ang pagdampot

Ng mga lata, karton at papel

Sa linalangawang basurahan.

Pabayaan mo ‘yong mga matang

Tumititig sa ‘yo—

Mayroon din silang

Santambak na basura.

Kung puno na ‘yong sako mo

Ng papel, karton at lata,

Ibinta mo ‘yan kaagad

Dahil ang tatay mo

Sa gumigiray-giray ninyong bahay

At naghahamon na ng away

Dahil ayaw na siyang pautangin

Ng lapad ni nay Pilay

Dahil isang kilometro na raw

Ang inyong utang.

Bakit Madilim ang Gabi, Inay

Ni Melchor F. Cichon

Inay, bakit madilim ang gabi?

May buwan, Toto, kaya lang tinatakpan ng ulap.

Inay, bakit madilim ang gabi?

May bombilya ang Meralco,

Kaya lang may brown-out.

Inay, bakit madilim ang gabi?

Sinisindihan ko ang ating kingke,

Kaya lang pinapatay ng hangin.

Inay, bakit madilim ang gabi?

Toto, matulog ka na lang kaya,

Baka bukas maaga pa sisikat ang araw.

Hindi, ‘Nay!

Sisindihan mo muli ang ating kingke.

Pagtulak ng Gabi

Ni Melchor F. Cichon

Makikita mo siya

Sa punit-punit na damit, nakapaa

Tumutulak ng kilu-kilong kareto

Upang mabuhay ng marangal

Sa bulag na syudad.

Sinisindihan niya ang kanyang kingke

Upang itulak ang gabi,

Kaya lang laging pinapatay ng hangin.

Katulad ng kanyang kareto,

Tuloy ang pagsisindi niya,

Tuloy ang pagtutulak ng gabi

Upang marating niya ang bukang-liwayway.

Lorna

Ni Melchor F. Cichon

Dalawin mo ako pagkalipas ng takip-silim.

Ngunit huwag kang magdadala ng rosas

O kandila.

Sapat na na naala-ala mo

‘Yong hapon ng Linggo sa Pastrana Park

Kung saan mo hinalikan

Ang nanginginig kong mga labi.

Kung sakaling dumating ‘yong panahon

Na ako’y hahalik sa damo

At maging bahagi ng lupa,

Huwag mo akong aawitan ng Ave Maria.

Ang punong chico,

Kung saan natin tinanim ang ating sumpaan,

Ay lalanta.

Sapat na maalaala mo pa

Ang hapon ng Linggo

Sa Pastrana Park

Kung saan mo pinunasan ang malamig kong mga labi

Ng itim mong bandana.

Paalam!

Para Kay Lorena

Ni Melchor F. Cichon

Ang balang tumagos sa hininga mo

Ay hindi

Nakapigil sa iyong paghinga. Buhay ka pa ring

Katulad ng mga rosas na namumulaklak

Sa aking harden. Ang tinik mo

Ay nariyan pa rin, kaya lang

Bumaluktot. Naamoy ko pa rin ang samyo mo

Kahit isang kilometro ang layo.

Pareho pa rin ang bango

Na naghasa sa kasamahan mo

Sa pagtatawid ng mga bangin.

Nagkamali ang mga kaaway mo

Sa pagsasabi na pinatikom ang iyong mga labi.

Nanaginip sila.

Nakatikom nga ang iyong mga bibig

Ngunit ang boses mo ay umaalingawngaw.

Malakas, ang pagpipiga

At pagpupulupot

Ng ating kababayan.

Kaya lang ang mga pinuno nati’y

Hindi nakakaramdam sa ating mga sakit.

Abalang-abal sila

Sa paghahanda

Sa susunod

Na halalan.
Sa Mga Nabaling Silahis
Ni Melchor F. Cichon

Inay, pwede na ba tayong magpamisa?
Total umaambon na at ang baha’y wala na sa kalsada.
Ang kidlat na minsang humiwa ng langit ay napatay na.
Ang kulog na noo’y bumabayo sa aking dibdib ay tumahan na rin
At ang dalampasigang nagwawala noo’y naghihilik na.
Ang bahagharing nagtatago sa kidlat at sa signal number 5 na hangin
Ay ngumingiti na sa silangan.
(Magkano na nga ba ang bayad sa misa rikyem?
Si Padre Salve ba’y humihingi pa rin ng down payment
Bago niya isuot ang kanyang sutana?)
Suyurin natin sa kalsada, sa taniman, sa kagubatan
Yaong mga silahis na nangagkabali, nangagkahulog
Sa paglusot sa makapal at maitim na ulap
Mahasikan lang tayo ng liwanag.
Kapag nakita natin sila
Handugan natin sila ng sariwa’t bagong pamukadkad na sampaguita.
Kung may maipon na tayong pera,
Patayuan natin sila ng granating rebolto sa plasa.
Toto, huwag muna tayong magpamisa.
Ang bukangliwayway ay rumagagiit pa
At ang kalangitan sa gilid ng abot-tanaw
Sa paglubog ng araw ay mapula-pula pa.
Bukod rito, bumabaha pa ang dagsa sa karsada at sa plasa.
Hindi raw ito malinis ng Metro Aide
Dahil sinipa na sila,
Dahil ang nakalaang sahod nila’y
Ipinasok sa bulsa ng iba.

Toto, mabuti pa’y magdasal na lang muna tayo
Na ang nakalusot sa silahis
Sa maitim at makapal na ulap
Ay hindi tumusok sa ating puso.