Total Pageviews

Search This Blog

Tuesday, February 28, 2017

Wow! Pero*
Bag-o mastrok si Tatay Ramon hay nagtaya imaw sa lotto. Ag ginpatago nana ra lotto tiket sa anang kamagueangan nga unga nga si Pedio. Ag nagdaog imaw it P200,000,000.00. Ugaling hay kon paalin nana mahambae sa anang tatay ro swerte ay basi kon ano pa nga matabo sa anang tatay. Busa nagmiting ro magmaeanghod kon paano nanda masugid sa andang tatay nga indi imaw makibot ag owa’t matabu nga maeain sa andang tatay. Sa ulihi hay nagdesisyon sanda nga magpangayo eon lang it bulig sa sangka pari. Busa ginkumbida nanda si Padre Roger agod imaw eon lang ro maghambae sa andang tatay.
Pagkatapos nanda it ihapon hay ginpangabay ku pari nga aywan eon lang imaw ag ro tatay nanda nga mag-estorya.
“Tiyo Ramon,” hambae ni Padre Roger, “gapusta ka sa lotto?”
“Huo, galing owa gid ako’t swerte nga magdaog.”
“Pero kon magdaog ka it P200 milyon, ano ro imong himuon?” pangutana ku pari.
“Kon matabu gid man ron,” hambae ni Tatay Ramon, “tungaon naton!”
Pagkabati ni Padre Roger, gulpi imaw nga nag-uy-uy. Ag nag-untay ra eawas.
*Napakinggan ko lang ang story na ito.

Hambae Kakon


Hambae Kakon
by Melchor F. Cichon.
February 27, 2017


Hambae kakon
Kang mga igbata:
 
Pareho gid kuno
Ako kay tatay
Nga kueong ro buhok.

Pareho gid kuno
Ako kay nanay
Nga bihira rang butse mag-eupok.

Pareho gid kuno
Ako kay lolo ko
Nga permi gadaog sa mga paindis-indis.

Pero owa gid sanda gahambae
Nga pinasahi ako,
Nga gusto ko nga mangin ako.

Sunday, February 26, 2017

Girl, Boy

Girl, boy
Bakla, tumboy
Tiki, baboy
Isda, syokoy.

*I heard this rhyme from my three-year old  apo, Sariah.

Thursday, February 16, 2017

Eanas

eanas--
ro atong kabuhi
kon tigsililak
**Melchor F. Cichon
Feb. 16, 2017

Saturday, February 11, 2017

Para Kay Bing

Para Kay Bing

Kon ako eon lang nga isaea
Ag mahayag ro ugsad,
Ginapanumdom ko ikaw.
Ginapanumdom ko
Ro gabii nga daywa eang kita
Galingkod sa Tambak
Gatan-aw ku humbak
Nga gapaeapit katon.
Gapamati ku kanta it baeod
Nga amat-amat nga nagapalinong
Ku atong paminsaron.

Huo, ginapanumdom ko
Ro gabut-eak nga adlaw
Ag ro silak
Nga nagaharu katon
Sa adlaw-adlaw
Ag bisan ro asaw-asaw sa buean it Mayo
Ag ro bagyo kon Agosto.
Ginapanumdom ko.
Ag ginapanumdom ko
Ro oras nga maski mauean
Ginabakean mo ako't akong bueong
Ag maski madueomdueom pa hay ikaw gabangon
Agod ako hay eahaan it baeon.
Ginapanumdom ko ron.
Ginapanumdom ko
Ro atong mga unga sa anda nga pagdaeagko
Hasta mag-abot si Sean Marie sa atong euyo.
Raya tanan kon hidumdoman ko
Nagakaeaduea rang kahidlaw.
Rang kamingaw.
Rang kalipayan nagalig-on.
Pero kon umabot ro oras
Nga indi eon ako makadumdom,
Panumdumon mo man ako.

a dripping dew

a dripping dew
to another on a dancing blade
of a lemon grass
***Melcichon
Oct 25, 2013

Thursday, February 09, 2017

Matalino Tayo, Hindi ba?

Matalino Tayo, Hindi ba?
Ni Melchor F. Cichon
January 30, 2017

Tingnan mo,
Saan ba sa mundo
Na nagtatanim ng bala at druga
Sa mga bags ng mga pasahero?
Hindi ba sa Pilipinas lang?


Tingnan mo,
Hindi ba ang mga Pinoy ang nagturo
Sa tamang pagtatanim ng palay?
At ngayon tayo na ang nag-aangkat ng bigas
Sa mga bansang tinuruan natin, hindi ba?

Tingnan mo,
Hindi ba Pinoy ang nagdesinyo ng rubber vehicle
Na ginamit sa buwan ng US Austrunaut
At ngayon hindi na natin alam kung sino siya, hindi ba?

Tingnan mo,
Hindi ba nang hindi nanalo si Maxine
Sa Miss Universe,
Ilang daang Pinoy ang bumatikos sa kanya
Dahil hindi siya marunong sumagot sa English?

Tingnan mo,
Nang na inbento ni Flores ang flourescent lamp,
Hindi ba hindi ang Filipino ang yumaman dito
Kundi yong mga gumagawa ngayon ng ilaw na ito?

Tingnan mo,
Nang lusubin ng mga Hapon ang ating bayan,
May nagsabing:
Pilipino tago, Pilipino turo.

At hindi ba, sabi ni Abdon M. Balde Jr.,
"Iinalis ng mga plunderer ang plunder
Sa listahan ang krimeng paparusahan ng bitay?"

Hindi ba't
Ang talino natin?

Wednesday, February 08, 2017

Si Hachi, Rang Ayam

Si Hachi, Rang Ayam
Melchor F. Cichon.
February 8, 2017

Si Hachi, rang ayam,
Hay paeaeahay.
Kon magpaeapit kana ro kuring,
Ginaeahay na.
Kon mahumutan nana ro ayam sa karsada,
Ginalinahay na.
Kon magkaka ro among munga nga maeapit kana,
Ginalinahay na.
Maski ano eang nga sapat nga magpaeapit kana
Ginalinahay na
Ay indi abi imaw kaguwa sa anang hawla.

Rang Kuring

Rang Kuring
Melchor F. Cichon
February 8, 2017

Kaming daywa eang
Ni Mewmew, rang kuring,
Sa kwarto.
Mayad ay daywa eang kami
Iya sa eang kwarto
Gatan-aw it Maala-ala Mo Kaya.
Siguro paris kakon,
Ginapanumdum man nana
Kon sin-o man ra nanay,
Kon sin-o man ra tatay
Ag kon may mga igmanhod man imaw.
Pareho abi kaming
Napueot eang.
Imaw, samtang gainingaw,
Sa binit it daean,
Ag ako samtang gatinangis,
Sa atubang it simbahan.

Bangon Eon

Bangon Eon
Melchor F. Cichon
February 8, 2017

Bangon eon
Ag magtan-aw sa gasaut-saut nga mga daho't saging
Nga ginaharuan it adlaw;
Bangon eon
Ag magpamamati sa mga huni't salampati
Samtang gabueos-bueos sanda't
Pag-eupad-eupad sa atong bubungan.
Ro mga antiyamis ag ro mga maya
Hay gasaylo-saylo sa kasangahan
It tambis.
Ag maghuni pagkatapos makatuka't eamang
O ueod.
Bangod eon
Ay basi maulihi ka eon man sa klase mo
Ag pakantahon ka eon man
Sa atubang ku imong mga kaklase.

Monday, February 06, 2017

Gintabing Nana Ako

Gintabing Nana Ako
Ni Melchor F. Cichon
February 5, 2017

Gintabing Nana rang mata,
Ag insigida
Nakakita ako!


Gintabing Nana rang dueonggan
Ag insigida
Nakabati ako!

Gintabing Nana rang tuhod
Ag insigida
Nakatikang ako!

Gintabing Nana rang tagipusuon
Ag insigida
Nabatyagan ko ro hapeos kang mga isigkatawo.

Sunday, February 05, 2017

Pasensya Gid, Parayaw



Pasensya Gid, Parayaw
Melchor F. Cichon
February 5, 2017

Gintokhang ko
ring katueogon
ag siguro
nag-euya ring kaeawasan
pagkaaga.
Pasensiyaha gid ako, Parayaw,
apang mas gaeuya rang piniino
kon indi mo
mabatian rang hutik:
ginahigugman
ko man ikaw
kihapon.

***

Version 2

Pasensya Gid, Parayaw
Ni Melchor F. Cichon
February 5, 2017


Gintokhang ko
ring katueogon
ag siguro
nag-euya ring kaeawasan
pagkaaga.
Pasensiyaha gid ako, Parayaw,
apang gaeuya rang tagipusuon
bag-o ako matueogan
kon indi mo
mabatian rang hutik:
ikaw man gihapon
rang kingke
ag asin.

Saturday, February 04, 2017

Introductory Speech on Dance-Drama nga Base sa mga Binaeaybay ni Melchor F. Cichon, Aklan Catholic College, Feb. 2, 2017

Introductory Speech on Dance-Drama nga Base sa mga Binaeaybay ni Melchor F. Cichon, Aklan Catholic College, Feb. 2, 2017
Melchor F. Cichon

Mayad-ayad nga gabii kinyo tanan.
Elementary pa eang ako hay gusto ko eon gid magsueat, ugaling kon paalin owa ako kasayod. Tag high school ako hay napilian ako bilang miyembro it amon nga school organ. Pero siyempre haeos tanan nga naprinta sa amon nga school organ hay ginsueat ku amon nga class adviser. Mayad ay sa pagcollege ko, nakaenrol ako sa UP Diliman. Igto ginbaid rang utok kang mga maestro/maestra. Ag permi ako sa library agod magbasa ku mga sinueatan it mga bantog nga manunueat sa kalibutan. Sambilog sa mga awtor nga paborito ko hay si Robert Frost eabi eon gid ra binaeaybay nga The Road Not Taken. Igto sa UP Diliman ko nabasa ro mga obra maestra ni Teo S. Baylen premyado nga manogbinaeaybay nga taga-Naic, Cavite kon siin ra binaeaybay nga Talaba hay gin-translate ko sa English ag napublish sa libro nga Kalabaw at Buffalo. Pila pang mga binaeaybay sa Tagalog rang ginpangtranslate sa English o sa Akeanon. Ginahimo ko ra agod masayran ko kon paano nanda ginasueat ro andang mga binaeaybay. Samtang ginahimo ko ra hay ginsamitan ko ro pagpadaea it mga sinueatan ko sa Philippine Collegian, ag igto nabantala rang primero nga binaeaybay nga ginsueat sa Akeanon. Ro titulo kang binaeaybay hay Inay. Rato ro primero man nga binaeaybay nga Akeanon sa Philippine Collegian. Natabo man ra sa Philippine Panorama kon siin rang Akeanon nga binaeaybay, Ambeth, hay napublish sa rayang national magazine. Pero nabaid gid it mayad rang pagsueat it binaeaybay pag-abot ni Dr. Leoncio P. Deriada sa UP in the Visayas, makaron hay UP Visayas, sa Iloilo City, ku dekada otsenta. Sa mga masunod nga dinag-on, hay permi kami ni Dr. Deriada nga ginaduso para magsueat sa binaeaybay, ag iba pa nga genra. Permi kami nana nga ginaeubag ro amon nga liog agod magsueat sa amon nga mother tongue ay hambae nana kon indi kami magsueat sa amon nga lenguahe hay sin-o ro masueat para kamon? Nagpukos ako sa pagsueat it binaeaybay. Agod mainspired kami magsueat hay permi imaw gaconduct it seminar-workshop o paindis-indis. Ginduso man nana kami nga mag-entra sa mga kaeain-eain nga mga creative writing workshop, busa nakaagto ako sa ibang lugar sa Pilipinas para eang mag-attend sa creative writing workshops --sa Dumaguete, sa Iligan, sa Mt Makiling, ag sa iba pa nga lugar sa Pilipinas para eang madugangan rang kaaeaman sa pagsueat it binaeaybay. Sa raya nga aktibidades naingganyo ako magsueat. Ag permi ako gadaug sa raya nga mga paindis-indis. Ako gali ro primero nga manogbinaeaybay nga nagdaog it first prize sa HomeLife poetry contest. Sa raya nga mga paindis-indis nakasueat ako it mga binaeaybay hanungod sa mga babaye. Sambilog sa mga binaeaybay ko nga ginsueat ag nagdaog it first prize hay Eva, si Adam. Abu pa gid rang mga sinueat nga mga binaeaybay hasta nakatipon ako’t mga binaeaybay para sa primero ko nga libro nga Ham-at Madueom Ro Gabii, Inay? Sa pagguwa ku rayang libro hay ginnominate ako ni Dr. Deriada para sa Gawad Pambansang Alagad ni Balagtas ng Unyon ng Mga Manunulat sa Pilipinas ag ako ro primero nga Akeanon nga nakabueo ku rayang prestiyusong premyo. Ako man ro primero nga Akeanon nga nakabaton it Outstanding Aklanon sa Culture and the Arts sa binaeaybay.
Bangud libre haeos tanan ro ang gin-agtunan nga mga creative writing workshop, hay naghimo ako it website kon siin ro mga binaeaybay it mga Akeanon hay mabasa kara. Euwas kara hay nagaconduct ako it libreng poetry writing workshop sa mga Akeanon nga may huyog sa pagsueat it mga binaeaybay, sa internet ag sa mga classrooms man. Owa’t eabot kara hay naghimo ako it tatlo nga anthologies hanungod sa mga binaeaybay nga ginsueat it mga Aklanon halin ku 16th century hasta ku 2014. Bangod kara rang mga kaibahan nga manunueat hay nagtawag kakon nga Father of Aklanon Literature.
Makaron hay pilang bilog eon ro nagdrama sa mga binaeaybay ko pareho sa Poetry in Motion sa UP Visayas pero raya ro pinakamabahoe ag pinakabongga sa tanan nga nagdrama sa mga binaeaybay ko. Busa abu gid rang pagpasaeamat kay Prof. Rommel Constantino ag sa pamunuan it Aklan Catholic College sa paghiwat ku rayang hueag. This is a very memorable event in my life as a writer. Abu man rang pagpapasaeamat sa mga casts ag mga nagbulig sa rarang hakiwatan.
Bag-o ako magbabay, taw-i anay inyo ako it mga daywang minuto sa pagbasa ko ku rayang binaeaybay nga ginsueat ko para sa mga babaye eabi eon gid sa akon nga asawa nga si Mrs. Pilma Cichon.

Hin-uno Ko Isueat?
Ni Melchor F. Cichon
Jan. 30, 2017

Hin-uno ko baea isueat
Rang pagpahayag kang pagmahae kimo?
Isueat ko baea ra sa kada pagsipeat it adlaw?
O kon nagakinanta ro mga agagangis?
Siguro isueat ko ra kon ugsad
Ag kon nagahueagok ro kaeaeawran,
Ag kon ginaharua’t dagat ro baybay.
O isueat ko ra bag-o eumotaw ro eati
Ag kon ganguyngoy ro kadagatan?
Isueat ko baea ra kon
Ro Amihan hay nagapaeamig kang kape
O basi sa pagbalik ni Bagyo Frank
Ag kon ginaumpisan eon nana it paggunit-gunit
Ro mga tarpaulin it mga politiko?
Siguro isueat ko eon lang ra kon ikaw hay sa euyo ko
Sa Tawaya o sa Manduyog Hill.
O siguro kon ginabueag kita it kakaeawran
Samtang ginatokhang ro mga durugesta?
Kon ano gid man, Pilma,
Palanggaon ko man gihapon ikaw
Bag-o magsipeat ro adlaw
Hasta sa masunod nga pagsipeat kara.
Ag palanggaon man ikaw gihapon
Hasta sa pagsaeup kang adlaw.
Busa indi eon kinahangngan
Nga isueat ko pa rang pagmahae kimo
Bangod ikaw ag ikaw eang rang ginahandum
Halin kato hasta maeampasan naton
Ro pihak ku atong horizon.
***
Abu gid nga saeamat sa tanan, ag mayad-ayad gid nga hapon katon tanan. Enjoy the show.

Pagkatawo Ko

Pagkatawo Ko
This poem was nominated by the UN as the best poem of 2008.
Written by an African Child
Gin-inakeanon ni
Melchor F. Cichon
June 16, 2009

Pagkatawo ko, itum ako
Pagbahoe ko, itum ako
Kon magpasilak ako, itum ako
Kon mahadlok ako, itum ako
Kon magkasakit ako, itum ako
Kon mamatay ako, itum man ako gihapon
Ag ikaw hay puti
Pagkatawo mo, rosas ka
Pagbahoe mo, puti ka
Kon magpasilak ka, puea ka
Kon eamigon ka, asul ka
Kon mahadlok ka, dueaw ka
Kon magkasakit ka, berde ka
Kon mamatay ka, abu-abuhon ka
Ag ginatawag mo ako nga may kolor